قوانین نیوتن

مدت‌ها بود که مسأله ارتباط نیرو و حرکت امری ناشناخته قلمداد می‌شد، البته از زمان ارسطو تا گالیله نظریاتی در این مورد مطرح شد بود. اما نیوتن ( صاحب عکس مقابل) قوانین خیلی خوبی را در این باره کشف نمود.

از لحاظ وضعیت حرکت، یک جسم می‌تواند 3 حالت داشته باشد.

 

قانون اوّل و دوّم نیوتن، جداگانه به بررسی این 3 حالت می‌پردازد.

 

قانون اوّل نیوتن

این سنگ چرا ساکن است؟ چرا ضربه زدن به آن کار سختی است؟

آیا تصویر این فضاپیما (از کتاب علوم سوّم راهنمایی) را یادتان هست. فضاپیمایی که در دور دست، بدون این که هیچ نیرویی آن را به سمت جلو برده یا جلوی حرکت آن را بگیرد، در فضای بیکران در حال حرکت است.

چرا تندی فضاپیما ثابت است؟ و چرا در مسیر مستقیم به حرکتش ادامه می‌دهد؟

برای مشاهده فیلمی در این رابطه کلیک کنید.

نیوتن بهترین جواب را برای این پرسش‌ها ارائه داد، پاسخ او تحت عنوان قانون اوّل نیوتن ثبت شد: یک جسم در حالت سکون باقی می‌ماند یا به حرکت یکنواخت بر خط راست ادامه می‌دهد مگر آن که نیروی برآیندی به آن وارد گردد و جسم را مجبور به این تغییر حالت‌ها بکند.

 

در فیزیک، به تمایل اجسام به حفظ حالت کنونی یا اوّلیه (سکون یا تندی ثابت)، اینرسی یا لَختیمی‌گویند.

در فیلم زیر تمایل اجسام به حفظ وضعیت حرکت خودشان را می بینید.

برای مشاهده فیلم کلیک کنید.

مقدار لَختی هر جسم را با جرم آن اندازه می‌گیرند. اجسام پر جرم لَختی زیاد دارند، یعنی برای تغییر وضعیت (سکون یا حرکت) آن ها نیروی زیادی لازم است، واحد جرم در سیستم SI کیلوگرم (kg) می‌باشد.