ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
1 | 2 | 3 | ||||
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
جوهر نمک
نام ماده : سودای شستشو ( washing soda )
نام تجاری : کربنات سدیم ( Sodium carbonate )
سایر اسامی : سنگ قلیا ، جوهر نمک
تاریخچه :
کربنات سدیم با نام های washing soda, soda crystals or soda ash نیز شناخته می شود. فرمول شیمیایی آن Na2CO3 و نمک سدیم اسید کربونیک است. کربنات سدیم دارای یک بنیان آنیونی CO3-2 و دو بنیان کاتیونی Na+است. این ماده معمولا به شکل کریستال های هپتا هیدرات است که به سهولت به فرم پودر سفید مونو هیدرات در می آید و برای افراد خانواده با نام نرم کننده آب (کاهش دهنده سختی آب) معروف است. این ماده دارای طعم قلیایی خنک است و از خاکستر بسیاری از گیاهان قابل استحصال است.
مصریان باستان شکل طبیعی نمک قلیایی ترکیبی شامل سدیم کربنات دکا هیدرات و سدیم بی کربنات را استفاده می کردند. این نمک قلیایی را به عنوان صابون شستشو بکار می بردند.
در سال 1791 شیمیدان فرانسوی نیکلاس لبانس کربنات سدیم را به شکل امروزی تهیه نمود. جان دوییت و آستین چرچ اولین کارخانه سودای آشپزی را از بی کربنات سدیم و دی اکسید کربن احداث کرده اند.
موارد مصرف :
صنایع نفت ، صنایع شوینده ، شیشه و بلور ، ساخت سیلیکات و سولفور سدیم ، پاک کننده ها و صنایع شیمیایی
اطلاعات ایمنی :
بلعیدن این ماده به مقدار زیاد خطرناک است. بوکردنِ آن ممکن است سبب سوزش بینی یا گلو شود. در اثر تماس با پوستهای حساس ممکن است باعث خارش یا سوزش پوست شود. در اثر تماس با چشم ممکن است سبب ایجاد سوزش و سرخی در چشم شود.
ترکیب جوهرنمک و سفیدکننده هایی مانندوایتکس برای نظافت منازل -دستشویی و حمام- بسیار کشنده است.از ترکیب جوهر نمک و وایتکس، گاز کلر متصاعد میشود و کلر هم به اسید کلریدریک تبدیل میشود. کسانی که در معرض استنشاق این ترکیب قرار میگیرند، با علایمی مانند آسم، تنگی نفس و خسخس سینه مواجه میشوند که با درمان دارویی به طور موقت برطرف میشود، اما به مرور زمان این علایم در آن ها باقی میماند و هیچ وقت بهبودی کامل حاصل نمیشود و باید به طور مداوم از دارو استفاده کنند.
محصولات خانگی خطرناک (مانند لوله بازکن، جوهر نمک، محلول سفید کننده و لک بر، مواد شوینده، گاز پاک کن، داروها و دیگر مواد شیمیایی) باید در بسته بندی اصلی آنها و با درب بسته نگه داری شود. همچنین باید از قرارگیری ظروف حاوی مواد شیمیایی در کنار مواد غذایی خودداری شود.
موجهای لرزه ای
بطور کلی پس از اینکه در داخل زمین زلزله ای به وجود آمد و انرژی زمین آزاد شد، این انرژی آزاد شده به صورت امواج ارتعاشی در کلیه جهات منتشر شده و انرژی زلزله را با خود منتقل مینمایند. امواج زمین لرزه با توجه به حرکتشان در داخل یا سطح زمین به دو دسته "امواج داخلی یا پیکری[1]" و "امواج سطحی[2]" تقسیم میشوند.
امواج داخلی یا پیکری دسته دیگری از امواح لرزه ای هستند که در درون زمین حرکت کرده و در تمامی جهات منتشر میشوند و با سرعتی بیش از موجهای سطحی حرکت مینمایند. امواج داخلی نیز به دو گروه امواج طولی یا اولیه و امواج عرضی یا ثانویه قابل تقسیم هستند.
امواج سطحی بیشترین انرژی ناشی از تکانهای کم عمق را دارا بوده و عامل اصلی خرابیهای ناشی از زمین لرزه بخصوص در مناطق مسکونی میباشند. این گروه از امواج پس از تداخل موجهای داخلی در امتداد حدفاصلها، شروع به ارتعاش کرده و عمق نفوذ محدودی دارند، از این رو همواره در نزدیکی سطح های ناپیوستگی متمرکز میشوند. بدین جهت در محیطهای همگن موجهای سطحی نخواهیم داشت. این امواج که به نامهای موجهای محدود شده و یا موجهای هدایت شده نیز معروفند خود به گروههای مختلفی چون "موج لاو[3]" و "امواج ریلی[4]" تفکیک میگردند.
این امواج توسط ویژگیهایی چون سرعت، دامنه، طول موج، دوره تناوب و فرکانس از یکدیگر تمییز داده میشوند.
در زیر به تفصیل به بررسی این چهار نوع موج میپردازیم:
1- امواج تراکمی P یا اولیه[5]
امواج تراکمی از همه محیطهایی که توان تحمل فشار را دارند از جمله گازها، جامدات و مایعات عبور میکنند. ذراتی که تحت تاثیر موج P قرار میگیرند در جهت انتشار موج به جلو یا عقب نوسان میکنند. در صورتی که بخشی از یک فنر را جمع کرده و به طور ناگهانی رها کنیم، فشردگی تمام طول فنر را طی خواهد کرد تا به انتهای آن برسد. در این مثال فنر در راستای حرکت موج به ارتعاش درآمده است که بسیار شبیه به نحوه انتشار امواج P است. دلیل نامگذاری این امواج به نام امواج اولیه سرعت بالای این امواج میباشد، چرا که اولین موجی که از زلزله احساس میشود امواج P میباشد. این امواج با وجود سرعت بالای انتقال، چون بسیار سریعتر از سایر امواج دیگر میرا میشوند (یعنی انرژی خود را از دست میدهند) باعث ایجاد خرابی زیادی در زلزله نمیشوند.
2- امواج برشی S یا عرضی[6]:
این امواج تنها در محیطهایی که میتوانند در برابر تغییر شکل جانبی مقاومت کنند - مانند محیطهای جامد - منتشر میگردند. این امواج در مایعات و گازها نمیتوانند منتقل شوند. در صورتی که یک طناب را به دیواری متصل کرده و سر دیگر آن را در دست گرفته و به صورت قائم حرکت دهیم، در طناب موجی ایجاد میشود شبیه امواج S میباشد. در این امواج ارتعاش ذرات محیط عمود بر جهت حرکت موج میباشد (همانطور که مثال طناب دیده میشود، موج در امتداد طول طناب حرکت میکند در حالی که ذرات طناب در جهت عمود بر طول طناب ارتعاش میکنند).
3- امواج رایلی LR
این امواج به نحو خاصی حرکت میکنند. بدین ترتیب که حرکت ذرات در امتداد مدارهای دایره ای (یا بیضوی) صورت میگیرد. درست مانند حرکت امواج در سطح اقیانوس البته جهت حرکت دایره ها برخلاف حرکت امواج اقیانوس است به عبارتی حرکات ذرات سنگ، مدار بیضوی پسگرد را در صفحه قائمی به طرف منشاء زمین لرزه طی میکنند.
4 - امواج لاوLQ
حرکت زمین توسط موج لاو، تقریبا شبیه موج S است با این تفاومت که ذرات ماده به موازات سطح زمین و در جهت عمود بر انتشار موج حرکت کرده و ذرات در صفحه قائم حرکت ندارند. انتشار این امواج مانند تکانهایی است که بر اثر حرکت طناب به سمت چپ یا راست ایجاد میشود. موجهای لاو قدری سریعتر از امواج رایلی حرکت کرده و زودتر بر روی لرزه نگاشت ظاهر میشوند.
برای آمادگی امتحان علوم میان ترم و ترم اول این جزوه ها را دانلود و مطالعه نمایید
دانلود جزوه وسوال درس اول تا پنجم
آسمان بالای سر ما پر از ماهوارههایی است که هر کدامشان در حال انجام یک مأموریت خاص هستند: ماهوارههای GPS که برای موقعیتیابی (ناوبری) استفاده میشوند، ماهوارههای مخابراتی، ماهوارههای تلویزیونی، ماهوارههای هواشناسی، ماهوارههای تحقیقاتی و ...
این ماهوارهها دارای ابعاد مختلفی (از حدود 1 متر تا بیش از 10 متر) هستند و در ارتفاعهای مختلفی نسبت به زمین قرار گرفتهاند. بعضی از این ماهوارهها را که ابعاد نسبتاً بزرگی دارند و در ارتفاع پایینی قرار دارند. اگر هوا تمیز باشد، میتوانیم با چشم غیرمسلح ببینیم.
برای آگاه شدن از اینکه ماهوارههای قابل رؤیت از زمین، در چه زمانی و در چه زاویهای از آسمان محل زندگی شما عبور میکنند، کافی است به سایت زیر سری بزنید:
چگونه موشک کاغذی بسازیم
می خواهیم باهم یک موشک کاغذی بسازیم! یک موشک کاغذی کوچک که با دمیدن هوا به یک نی در هوا پرواز میکند. یاد میگیریم که موشکها برای درست کار کردن نیاز به فوت دارند! هم فوت، هم فن! اگر این متن را بخوانید فوت و فنش را شما هم یاد می گیرید؛ می دانید چرا؟ چون موشک کاغذی با فوت کردن پرواز میکند! فوت و فن پایداری موشک های واقعی را هم می خواهید بیاموزید؟ این متن را تا آخر بخوانید!
پیش از شروع به ساختن حتماً کل متن را یک بار بادقت بخوانید.
دوستانه و برای چندمین بار، باز از شما خواهش می کنم که هنگام ساخت این کاردستی و به ویژه هنگام به کار انداختن آن ها مراقب سلامتی خود و دوستان و اطرافیانِ خود باشید زیرا مسئولیت سلامتی شما و دوستان و اطرافیانتان به عهده خود شما است.
مواد و ابزار لازم:
- کاغذ!(رنگی، سفید، کاغذ باطله و ... بستگی به سلیقه شما دارد)
- چسب نواری (نوار چسب!)
- قیچی
- مداد! (از آن مداد های خوب!)
- نی نوشیدنی!! (نی لاغر تر از مداد)
روش ساخت موشک کاغذی:
در موشکها کنترل بهوسیلهی سطوح آیرودینامیکی دم (یعنی بالک) انجام میگیرد. تعداد بالک، نحوهی قرار گرفتن آنها از مسایلی است که تقریباً در کلیهی موشکها یکسان است.
در بیشتر موشکها، بالک چهارتایی است. استفاده از سه یا چهار بالک (که در بسیاری از موشکها متداول است) در موشک کاغذی نیز پیشنهاد میگردد (چهار بالک که به صورت ضربدر (×) یا بهعلاوه (+) قرار میگیرند بهتر است). شما میتوانید از بالکهای بیشتر و یا کمتری استفاده کنید. در تصویر از چپ به راست از موشک دو بالکی تا موشک هشت بالکی را مشاهده میکنید! فوت و فن پایداری موشک همین است! اگر علاقه دارید هر پنج نوع را بسازید و آزمایش کنید.
پرواز موشک کاغذی
نی نوشیدنی را به انتهای موشک خود فرو کنید، به محیط آزاد رفته و موشک را به سوی جهتی مطمئن بگیرید (هیچ کس در مقابل شما نباشد)؛ باشدت و به تندی به نی فوت کنید! موشک شما شلیک خواهد شد. دقت کنید که موشک را به سوی کسی شلیک نکنید!
بیاموزم:
با ساختن و به کار انداختن موشک کاغذی یاد میگیرید که چگونه یک موشک واقعی در هوا پرواز میکند! مهم تر آنکه فوت و فن پایداری موشک را نیر فرا میگیرید. شما برای اینکه این نکته را بیشتر لمس کنید بهتر است یک موشک کاغذی بدون بالک بسازید و آن را به همان گونه که گفتیم شلیک کنید! تفاوت موشک بالک دار و بی بالک را به خوبی خواهید دید. آیا موشک بی بالک پایدار است؟؟
تلاش کنید موشک را در یک مسیر منحنی پرواز دهید. کافی است در هنگام شلیک موشک، کمی به بدنه آن زاویه بدهید (مایل و رو به بالا)!
آیا علاقه دارید موشک شما همانندموشک کروز پرواز کند؟ موشک کروز در واقع همان موشک بالدار است. برای موشک کاغذی خود همانند هواپیما بال درست کنید تا ببینید که چگونه در هوا سر خواهد خورد! ایده های دیگری نیز دارید؟ شما می توانید موشک های گوناگونی بسازید.