سخن هفته
ما نمی توانیم چیزی را به کسی یاد بدهیم .فقط می توانیم به او کمک کنیم تا آن را در
درون خود کشف کند.
گالیله
درون کلیسای جامع پیزا، ایتالیا، در بامداد یکی از یکشنبههای سال 1581، جماعت زانو بر زمین به نیایش مشغول بودند. کلمات آنها که زیرلبی و نجواگونه ادا میشد، تنها اصواتی بود که در آن تالار مرتفع و آراسته به زینتهای فراوان شنیده میشد. فضای تالار تاریک بود چرا که از سرزدن خورشید اندک زمانی بیش نمیگذشت. فقط اندکی روشنایی روز از پنجرههای باریک میگذشت و بر سرهای خمیدهی نمازگزاران میتابید
راهبی این سو و آن سو میرفت و در سکوت، شمعها را میافروخت. با تماس هر فتیله با شلعهی مشعل وی، شعلهی دیگری سر میکشید و نقشهایی لرزان بر دیوارهای تاریک میافتاد. راهب، وقتی به جار بزرگی که از سقف قاببند آویخته بود، نزدیک شد، دست دراز کرد و آن را با دیرک بلندی به سوی خود کشید. همین که چراغ را افروخت، آن را رها کرد و جار حرکت نوسانی آزادانهای را به جلو و عقب آغاز کرد که تابندگی آن بر کف سنگفرش مانند آفتابی زودگذر دامن میکشید
مرد جوانی با موهای سرخرنگ و چشمان آبی در حالی که متوجه نور متحرک شده بود، سربلند کرد و نگاهی به چراغ انداخت.او ابتدا به حرکات چراع با بیاعتنایی مینگریست اما ناگهان با هیجانی فزاینده به آن خیره شد؛ در حالی که دامنهی نوسان جار به تدریج کاهش مییافت، رشتهی افکار او دور دستها را میپیمود. وی بهزودی مسحور و مبهوت حرکت جار شد و حالا دیگر به دعاخوانی کشیش، گردش بخوردان یا طنین ناقوس برنجی، توجهی نداشت. همچنان که نگاه خیرهاش را به حرکت جار دوخته بود، هزاران پرسش به ذهنش هجوم آورده بودند
او متوجه شده بود که وقتی جار برای اولین بار به نوسان درآمد، به سرعت تاریکی را در نوردید و هر نوسان آن، به جلو و عقب، فاصلهی بزرگی را دربر میگرفت. آنگاه این فاصله به تدریج کاهش مییافت و به نحو شگفتی سرعت جار نیز کمتر بهنظر میرسید
مرد جوان از این که حرکت نوسانی جار به راستی کند میشد، در شگفت ماند. احتمالاً زمان هر نوسان کامل- چه دامنهاش زیاد بود و چه کم- همواره یکسان بود. تنها راهی که آن جوان را نسبت به کشف خود مطمئن میکرد، زمانگیری نوسانها بود. وی زمانشمار نداشت اما از روی غریزه با یک دستش مچ دست دیگرش را گرفت و ضربان منظم نبض خود را با زمان یک رفت و برگشت جا ربه جلو و عقب در مسیر کمانهایی که هر لحظه کوتاهتر میشدند، مقایسه کرد. با اطلاعی که از تعداد ضربانهای نبض خود در ثانیه داشت، توانست تعیین کند که زمان همهی نوسانها یکسان است
مراسم نیایش پایان یافت. این جوان که نامش گالیله بود و در آن زمان فقط هفده سال داشت، به سایر نمازگزاران که از کلیسا خارج میشدند، پیوست. به دانشگاه پیزا برگشت. به اصرار پدرش در آنجا درس طب خواند. وقتی به اتاقش بازگشت، با به یاد آوردن آنچه در کلیسا دیده بود، دست به یک رشته آزمایش زد. وزنهی سنگینی را به انتهای یک ریسمان بست و آونگ سادهای درست کرد. آنگاه آونگ را به نوسان درآورد و زمان هر نوسان را برحسب ضربان نبض خود اندازه گرفت. این عمل را بارها تکرار کرد تا آن که اطمینان یافت که فرضیهاش درست است. به واقع سرعت نوسان آونگ فرق میکرد، دامنهی نوسان آونگ نیز بهتدریج کوتاهتر میشد اما زمان هر نوسان ثابت میماند
گالیله چیزی را کشف کرده بود که امروز قانون آونگ ساده مینامیم: دامنهی نوسان آونگ ممکن است طولانی یا کوتاه باشد اما تا هنگامی که نوسان میکند، زمان نوسانش همواره یکسان است. تنها راه تغییر زمان هر نوسان آونگ این است که طول خود آونگ را تغییر دهیم
گالیهی جوان که تقریباً آه در بساط نداشت، از کشف خود برای کسب اندکی پول سود جست. وی نوعی ابزار زمانسنجی درست کرد تا به پزشکان پیزا بفروشد. این وسیله عبارت بود از یک آونگ ریسمانی ساده با طول متغیر. پزشک میتوانست طول آونگ را طوری تنظیم کند که نوسانش با آهنگ ضربان نبض بیمار منطبق شود. آنگاه روز بعد، وقتی پزشک بازهم نبض بیمار را در انطباق با نوسان آونگ اندازه میگرفت، میتوانست آن را با ضربان نبض بیمار در روز قبل مقایسه کند و توضیح دقیقی از چگونگی اوضاع و احوال بیمارش ارائه دهد.
مرجع :کتاب جهان گالیله و نیوتون ، نویسنده ویلیام بیکسبی ،ترجمه ی بهرام معلمی ، نشر علمی فرهنگی
آیا میدانستید فقط با ۲۰٪ کارکرد کلیه هایتان هم میتوانید زندگی طبیعی داشته باشید؟ به همین دلیل ممکن است برای مدتی طولانی متوجه تخریب تدریجی کلیه هایتان نشوید. گاهی اوقات حتی عادتهای بسیار متداول میتواند موجب آسیب رسیدن به کلیه هایتان شود و ممکن است وقتی مشکل تشخیص داده شود، دیگر خیلی دیر شده باشد.
کلیههای ما عضوی فوقالعاده هستند. آنها هورمون ترشح کرده، خون را تصفیه کرده، موادمعدنی را جذب کرده، تولید ادرار کرده و توازن اسیدی قلیایی بدن را حفظ میکند. زندگی کردن بدون کلیهها ممکن نیست و چینیها آن را خاستگاه انرژی حیاتی بدن میدانند. مراقبت از کلیهها همردیف مراقبت از سلامت عمومی بدنتان است. اگر میخواهید در تمام طول عمرُ کلیههایتان به خوبی برایتان کار کنند به مواردی که در زیر تحت عنوان عادتهای مضر به آن اشاره شده توجه کنید:
1. عادت مصرف نوشابه: طبق تحقیقی که روی کارمندان دانشگاه اوساکا در ژاپن انجام گرفت، مشخص شد که نوشیدن دو یا بیشتر نوشابه در روز (چه رژیمی و چه عادی) میتواند با بالا رفتن احتمال بروز بیماریهای کلیوی در ارتباط باشد. این تحقیق روی ۱۲۰۰۰ کارمند انجام گرفته و میزان پروتئین یافتشده در ادرار آنهایی که میزان بالایی نوشابه در روز مصرف میکردند، بالاتر بود. وجود پروتئین در ادرار یکی از نشانههای اولیه تخریب کلیههاست اما اگر در این مرحله تشخیص داده شود، میتوان از آن پیشگیری کرد.
2. عادت به سیگار کشیدن: سیگار کشیدن با بیماری آترواسکلروز (تصلب شراین) در ارتباط است. باریک و سخت شدن رگهای خونی بر تامین خون برای اندامهای حیاتی بدن ازجمله کلیهها اثر میگذارد. طبق یک تحقیق کشیدن دو سیگار در روز برای دوبرابر کردن سلولهای اندوتلیال موجود در خون کافی است. این یک هشدار برای تخریب رگهاست. تحقیقات بسیار زیادی کشیدن سیگار را با مشکلات کلیوی مرتبط دانستهاند.
3. کمبود ویتامین B6: دنبال کردن یک رژیمغذایی سالم برای سلامت عملکرد کلیهها خیلی مهم است. براساس تحقیقاتی که در مرکز پزشکی دانشگاه مریلند انجام گرفته است، کمبود ویتامین B6 خطر ابتلا به سنگکلیه را بالا میبرد. برای عملکرد خوب کلیهها باید در روز حداقل 1.3 میلیگرم ویتامین B6 مصرف کنید. غنیترین منابع این ویتامین ماهی، نخود، جگر، سیبزمینی و سبزیجات نشاستهدار و میوهها غیر از مرکبات هستند.
4. ورزش نکردن: ورزش یک راه عالی دیگر برای محافظت از کلیههایتان است. در یک تحقیق که در سال ۲۰۱۳ انجام گرفت مشخص شد که زنانی که بعد از یائسگی ورزش میکردند تا ۳۱٪ کمتر به سنگکلیه مبتلا شدند. به طور کل حفظ وزن سالم احتمال سنگکلیه را کاهش میدهد.
5. کمبود منیزیم: اگر به اندازه کافی به بدنتان منیزیم نرسانید، کلسیم به درستی در بدن جذب نشده و در جایی انباشته میشود که این میتواند منجر به اضافهبار کلسیم و ایجاد سنگ کلیه شود. برای جلوگیری از بروز این مشکل، از سبزیجات، حبوبات، دانهها و آجیل استفاده کنید. آوکادو نیز منبعی بسیار عالی از منیزیم است.
6. اختلال خواب: همه ما یک خواب خوب در شب را دوست داریم. کلیههایمان هم همینطور. اختلالات خواب مزمن میتواند منجر به بیماریهای کلیوی شود. باید بدانید که بافت کلیهها در طول شب تجدید میشوند و به همین دلیل اختلال خواب میتواند به طور مستقیم به آنها آسیب برساند.
7. ننوشیدن آب کافی: کلیهها برای اینکه بتوانند به درستی عمل کنند، باید به آنها آب برسد. اگر به اندازه کافی آب ننوشید، سموم در خونتان جمع میشود زیرا مایعات کافی برای بیرون کشیدن آنها از طریق کلیهها وجود ندارد. توصیه میشود که در روز حداقل ۱۲ لیوان آب بنوشید. چک کردن رنگ ادرار روش خوبی برای تشخیص کمآب شدن بدن است.
8. خالی نکردن بهموقع مثانه: وقتی احساس میکنید باید به دستشویی بروید، معطل نکنید. نگه داشتن ادرار در مثانه اصلاً کار درستی نیست چون اگر به طور منظم ادامه پیدا کند، میتواند فشار وارد بر کلیهها را زیاد کرده و موجب نارسایی کلیه شود.
9. مصرف بالای سدیم: نمک برای بدن حیاتی است اما باید مصرف آن را محدود کنید. مصرف زیاد سدیم میتواند فشارخونتان را بالا برده و فشار زیادی به کلیههایتان وارد کند. نباید در روز بیشتر از 5.8 گرم نمک مصرف کنید.
10. مصرف زیاد کافئین: معمولاً خیلی بیشتر از چیزی که فکر میکنیم در روز کافئین مصرف میکنیم. در بسیاری از نوشیدنیها و سوداها کافئین وجود دارد و قبل از اینکه بدانید فشارخونتان بالا رفته و کلیههایتان شروع به شکایت میکنند.
11. سوءمصرف داروهای مُسکِن: معمولاً خیلی زود به سراغ مسکنها میرویم، آن هم به میزان بالا و در زمان نامناسب. وقتی درد دارید، سادهترین فکر این است که یک مسکن بخورید اما بهتر است کمی بیشتر فکر کنید. همه داروها عوارضجانبی دارند و خیلی از آنها به کلیهها آسیب میرسانند. بااینحال مصرف بعضی داروها برایتان لازم است که بهتر است به مورد بعد رجوع کنید.
12. مصرف نامنظم داروها: فشارخون بالا و دیابت نوع ۲ دو مشکل متداول هستند که معمولاً در اثر سبکزندگی و رژیمغذایی بد ایجاد میشود. اگر به آن مبتلا هستید، مراقب آسیبی که میتوانند به کلیههایتان برسانند باشید و از اعضای بدنتان با مصرف بهموقع داروهای تجویزشده برایتان، محافظت کنید.
13. مصرف زیاد پروتئین: براساس تحقیق دانشگاه هاروارد، بالا بودن میزان پروتئین در برنامهغذایی، میتواند به کلیهها ضرر برساند. آمونیا یکی از محصولات فرعی است که در اثر هضم پروتئین در بدن تولید میشود. سمی که کلیههای پُرکارتان باید آن را خنثی کنند. هرچه مصرف پروتئین شما بیشتر باشد، فشار بیشتری به کلیهها وارد شده و این مسئله به مرور زمان موجب ضعف عملکرد آنها میشود.
14. عدم رسیدگی بهموقع به بیماریها و عفونتها: همه ما خیلی اوقات بیماریهای کوچکی مثل سرماخوردگی و آنفولانزا را نادیده میگیریم اما این میتواند به کلیههایمان آسیب برساند. تحقیقات نشان داده است که کسانیکه به خوبی از خود مراقبت نکرده و استراحت کافی برای درمان بیماریهایشان ندارند، دچار مشکلات کلیوی میشوند.
15. سوءمصرف نوشیدنیهای الکلی: سموم موجود در الکل نهتنها به کبدتان آسیب میرساند، بلکه روی کلیههایتان نیز اثر منفی دارد. یک راه برای جلوگیری از بیماریهای کلیوی، مصرف نکردن نوشیدنیهای الکلی است.
ماجرای یک هدیه استثنایی
یا محبت کردن خیلی آسان است
ماجرا از آنجایی آغاز شد که یکی از دانش آموزان جعبه ای دست ساز خودش را به من داد و گفت این برای شماست ولی به کسی نشان ندهید .
سریع خودم را به دفتر رساندم تا آن را باز کنم و ببینم داخل آن چیست . اصلا از آریا انتظار چنین کاری را نداشتم
داخل جعبه چی میتونه باشه برایم خیلی مهم بود که زود تر بدونم در حالی که مشغول باز کردن هدیه ی بودم تمام اتفاقاتی که در آن هفته بین من و آریا افتاده بود از ذهنم می گذشت .
می دونستم که خیلی از دستم ناراحت است چون چند بار بهش در مورد اتفاقاتی که اخیرا رخ داده بود تذکر داده بودم و می دانید که هیچ کس از نصیحت خوشش نمی آید .
دیگه جعبه باز شده بود و حالا می تونستم ببینم داخل جعبه چیست یک نامه بود که روی آن نوشته شده بود
برای مستر آل داود
نامه چند تا شده بود هر تای آن را که باز می کردم فکر و خیال های عجیبی به سرم میزد
یعنی من این قدر او را ناراحت کردم که برایم نامه نوشته است ؟
آخرین تای نامه باز شد
آن چه داخل آن کاغذ بود با آنچه در تصورات من بود کاملا تفاوت داشت .
من واقعا آریا را دوست دارم و از نظر من پسری مهربان و دوست داشتنی است اما گاهی لازم است تذکر هایی داد .
فهمیدم که آریا کاملا حرف های من را درک کرده و به بهترین صورت پیام محبت آمیز خودش را به من داده بود
او با دستان مهربانش تصویری دوست داشتنی از من کشیده بود
به راستمی چقدر محبت کردن آسان است و ما به راحتی آن را از یکدیگر دریغ می کنیم
این هدیه سومین هدیه ی زیبایی است که تا کنون دریافت کرده ام
آریا جان متشکرم
تصویری که آریا از من کشیده است
المپیاد هوش و خلاقیت ریاضی شماره 1
بنا بر تقاضای اکثر دانش آموزان با توجه به این که آزمون سال قبل بر اساس هوش و خلاقیت طرح شده بود از مرکوری درخواست شد تا با قرار دادن آزمون های مشابه به دانش پژو هان در این زمینه کمک شود
مرکوری این تقاضا را پذیرفت و از این هفته آزمون هایی را بر اساس المپیاد های برگزار شده در سراسر جهان در وبلاگ قرار می دهد .
لازم به ذکر است برای این که دانش پژو هان به مدت یک هفته وقت داشته باشند در باره ی پاسخ مسئله ها تفکر کنند پاسخ نامه در هفته ی بعد منتشر می شود
با تشکر از همه ی دوستان مرکوری
المپیاد هوش و خلاقیت ریاضی شماره 1
|
دست سازه های دانش پژوهان جوان 2
ماشین موشکی
طراحی و ساخت آقای مهیار
ماشین گازی
طراحی و ساخت
آقای نفیسی