گوش و شنوایی

آیا تا بحال در یک مکان واقعا بی‌صدا بوده‌اید؟ حتی در ساکت‌ترین مناطق خارج شهر نیز صدا وجود دارد؛ اعم از صدای باد، پرندگان در حال آواز و حشرات در حال وزوز.

صدا به صورت امواج نامرئی در هوا حرکت می‌کند. گوش‌های شما به نحوی طراحی شده‌اند که امواج صوتی را تشخیص داده، آن‌ها را به پیام‌های عصبی تبدیل می‌کنند و این پیام‌های عصبی را به مغز می‌فرستند. مغز این پیام‌ها را تحلیل کرده و صدا را شناسایی می‌نماید.

لاله گوش (pinnae) در دو طرف شما، مشخص‌ترین بخش دستگاه شنوایی بوده ولی در عین حال کمترین پیچیدگی و حساسیت را دارا است. هر لاله گوش از طریق یک مجرای کوچک به نام کانال گوش صدا را به بخش‌های پنهان گوش در داخل سر می‌رساند. این بخش‌های ظریف و حساس داخلی – پرده گوش، استخوان‌های ریز داخل گوش که استوانچه نام دارند و حلزون گوش – در مساحتی به اندازه نوک انگشت شما و درست پشت هر چشم واقع شده‌اند. گوش برخی حیوانات نسبت به برخی از صداها بسیار حساس‌تر از گوش‌ ما است.

به عنوان مثال ما نمی‌توانیم صدای غرش‌های بسیار بمی که یک کرگدن یا فیل تشخیص می‌دهد

 و یا جیغ‌های بسیار زیری را که سگ‌ها و خفاش‌ها می‌شنوند، تشخیص دهیم.

البته شدت صداهایی که در اطراف ما وجود دارند نیز با هم فرق می‌کنند. در جدول زیر شدت صداهای مختلفی که ما می‌شنویم درج شده‌است.

داخل گوش

امواج صوتی از طریق کانال گوش به پرده گوش می‌رسند. پرده گوش یک پوسته‌ی نازک در ابعاد ناخن انگشت کوچک شماست. امواج سبب ارتعاش پرده گوش شده و این ارتعاشات در امتداد زنجیره‌ای از سه استخوان کوچک به نام استخوانچه گوش، حرکت می‌کنند. استخوانچه‌ها در واقع پلی در فضای هوایی کوچکی به نام حفره گوش میانی هستند. پس از آن پرده گوش ارتعاشات را به مایعی که درون حلزون گوش را پر کرده است، منتقل می‌سازد.

با ایجاد ارتعاشات در مایع حفره‌های داخل حلزون، یک غشای نازک که در طول تمام این بخش قرار دارد، لرزانده می‌شود. به این غشا مژک‌های میکروسکوپی وصل هستند که از سلول‌های مو نشأت گرفته‌اند. وقتی غشا می‌لرزد، مژک‌ها را کشیده و سبب می‌شود سلول‌های مو پیام‌های عصبی تولید نمایند که به مراکز شنوایی در مغز می‌رسد.

بخشی از حلزون گوش که شامل مژک‌ها و سلول‌های مو است، اندام کورتی (سلول‌های مژک‌دار داخل حلزون) نام دارد.